Bài dự thi: Mô hình dân vận khéo tham gia xây dựng công tác chuyển đổi số năm 2023 tại đơn vị xã An Tiến.
BÀI DỰ THI
TUYÊN TRUYỀN MÔ HÌNH DÂN VẬN KHÉO
XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI ĐÔ THỊ VĂN MINH
VÀ CHUYỂN ĐỔI SỐ NĂM 2023
Đơn vị dự thi: UBND xã An Tiến, huyện An Lão, TP Hải Phòng
Tên bài dự thi: Mô hình tham gia xây dựng công tác chuyển đổi số năm 2023 tại đơn vị xã An Tiến.
Trong thời đại xã hội hiện nay, chúng ta gần như đã không còn xa lạ với cụm từ “chuyển đổi số” nữa. Với thành công của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, chuyển đổi số hiện đang là xu hướng tất yếu, là vấn đề sống còn đối với các quốc gia, tổ chức, doanh nghiệp và người tiêu dùng trên toàn thế giới. Những sự thay đổi to lớn về năng suất lao động, trải nghiệm của người dùng và các mô hình kinh doanh mới đang được hình thành cho thấy vai trò và tác động to lớn trong cuộc sống xã hội hiện nay của chuyển đổi số, nó tác động đến mọi ngành nghề, như: công nghiệp, nông nghiệp, thương mại và dịch vụ kinh doanh.
“Chuyển đổi số” (Digital Transformation) có thể dễ bị nhầm lẫn với khái niệm “Số hóa” (Digitizing). Để phân biệt hai khái niệm này, có thể hiểu rằng “Số hóa” là quá trình hiện đại hóa, chuyển đổi các hệ thống thường sang hệ thống kỹ thuật số (chẳng hạn như chuyển từ tài liệu dạng giấy sang các file mềm trên máy tính, số hóa truyền hình chuyển từ phát sóng analog sang phát sóng kỹ thuật số…); trong khi đó, “Chuyển đổi số” là khai thác các dữ liệu có được từ quá trình số hóa, rồi áp dụng các công nghệ để phân tích, biến đổi các dữ liệu đó và tạo ra các giá trị mới hơn. Có thể xem “Số hóa” như một phần của quá trình “Chuyển đổi số”.
Chuyển đổi số đang ngày một thay đổi nhận thức của những nhà lãnh đạo, những người có khả năng quyết định hướng đi và khả năng chuyển đổi thành công của tổ chức. Bộ máy chính quyền của nhiều quốc gia sau khi nhận ra tầm quan trọng của chuyển đổi số trong việc gia tăng hiệu quả hoạt động và đảm bảo an ninh quốc gia, đã lập tức bước vào một “cuộc đua” mới trong việc áp dụng chuyển đổi số.
Trong khi đó đối với con người bình thường, chuyển đổi số làm thay đổi cách chúng ta sống, làm việc và giao dịch với nhau. Còn đối với nhà nước, chuyển đổi số dùng dữ liệu và công nghệ số để thay đổi trải nghiệm người dùng với các dịch vụ do nhà nước cung cấp, thay đổi quy trình nghiệp vụ, thay đổi mô hình và phương thức hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước.
Tại Việt Nam, các mô hình chuyển đổi số cũng đang tạo ra những dịch vụ có ích cho người dân và tận dụng một cách hiệu quả nguồn lực nhàn rỗi của xã hội. Chính vì vậy, chuyển đổi số đã tạo bước đột phá trong việc người dân sẽ được tiếp cận dịch vụ công trực tuyến, hướng tới xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số qua công nghệ số mà chuyển đổi số mang lại.
Xã An Tiến với mục tiêu nâng cao chất lượng phục vụ người dân trong sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán điện tử, hướng tới xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số. Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã An Tiến luôn chú trọng trong việc thực hiện đồng bộ giải pháp xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số, nhất là đẩy mạnh triển khai dịch vụ công trực tuyến, thanh toán trực tuyến, từng bước chuyển từ chính quyền quản lý sang chính quyền phục vụ, thân thiện, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm. Thực hiện biện pháp tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức trên loa truyền thanh xã, trang facebook, cổng thông tin điện tử xã, lồng ghép trong các cuộc họp giao ban, quân dân chính, đối thoại với người dân…, qua đó cán bộ, công chức và người dân nhận thức kịp thời về tầm quan trọng, ý nghĩa, lợi ích và những giá trị to lớn, thiết thực mà chuyển đổi số mang lại cho công tác quản lý, điều hành, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Nâng cao, nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các cơ quan, doanh nghiệp, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn huyện, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội, qua đó tích cực tham gia thực hiện thành công xây dựng Chính quyền điện tử, chuyển đổi số trên địa bàn xã. Tiếp tục phát huy vai trò Tổ Công nghệ số cộng đồng hỗ trợ người dân trong việc kích hoạt định danh điện tử, sử dụng dịch vụ công trực tuyến và thanh toán điện tử trên môi trường mạng. Phát huy vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng, hệ thống thông tin cơ sở, hệ thống Cổng thông tin điện tử, mạng xã hội, ưu thế của công nghệ số bảo đảm thông tin, tuyên truyền kịp thời, phù hợp với từng nhóm đối tượng; phổ biến, nhân rộng những mô hình hay, cách làm sáng tạo, gương điển hình, tạo không khí tin tưởng, phấn khởi trong việc tham gia xây dựng Chính quyền điện tử, chuyển đổi số trên địa bàn xã.
Những năm gần đây, để đưa dịch vụ công trực tuyến đến với người dân, xã An Tiến đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, phục vụ công việc, trong đó có 3 máy scan phục vụ lưu trữ hồ sơ tiếp nhận và trả kết quả; 100% bộ phận chuyên chuyên môn UBND xã được trang bị máy tính làm việc và kết nối Internet. Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính của UBND xã được trang bị đầy đủ máy tính, máy tra cứu thông tin thủ tục hành chính, máy in, máy scan, photo, hệ thống camera giám sát, quét mã vạch…. tạo điều kiện cho cán bộ tham gia tập huấn nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng thực hiện dịch vụ công trực tuyến; đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến khi có nhu cầu giải quyết thủ tục hành chính.
Đối với xã An Tiến, việc triển khai dịch vụ công trực tuyến lúc đầu gặp nhiều khó khăn do đa số người dân không có điều kiện tiếp xúc nhiều với máy tính, còn bỡ ngỡ trước tiện ích mà điện thoại thông minh mang lại nên còn khó khăn khi tiếp cận dịch vụ công trực tuyến và thanh toán trực tuyến. Trước tình hình đó, Ủy ban nhân dân xã An Tiến chỉ đạo cán bộ, công chức bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tăng cường tuyên truyền về lợi ích khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4, thanh toán điện tử; phối hợp với Đoàn thanh niên xã hướng dẫn người dân lập tài khoản, thao tác gửi hồ sơ qua mạng, giúp người dân gỡ bỏ tâm lý ngại khó, từng bước làm quen với việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến giải quyết thủ tục hành chính. Đối với người dân không sử dụng điện thoại thông minh, người cao tuổi, công chức xã hỗ trợ tạo tài khoản cho người dân, nộp hồ sơ giúp người dân.
Với những giải pháp được thực hiện như trên, thời gian qua xã An Tiến đã đạt được những kết quả tích cực, hiệu quả giúp người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4 thuận lợi, dễ dàng hơn, cùng với đó thanh toán trực tuyến cũng đang được người dân thực hiện tương đối tốt trên thủ tục hành chính mức độ 4 với sự hỗ trợ của công chức tại bộ phận một cửa xã. Từ đó, từng bước xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại mà CĐS mang lại.
Thời gian qua, UBND xã An Tiến đã tập trung cao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai đồng bộ công tác cải cách hành chính gắn với chuyển đổi số, phục vụ người dân, doanh nghiệp và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.
Tập trung chỉ đạo Cán bộ, công chức, các ban ngành đoàn thể vào cuộc đẩy nhanh tiến độ xây dựng và triển khai có hiệu quả các cơ sở dữ liệu nền tảng, phục vụ phát triển Chính quyền điện tử, Chính quyền số. Tăng cường công tác tuyên truyền và phân công công chức hướng dẫn, hỗ trợ người dân, tổ chức nộp hồ sơ, nhất là hồ sơ trực tuyến trên Cổng dịch vụ công của thành phố Hải Phòng (mức độ 3, 4) và thanh toán trực tuyến. Thời gian giải quyết các TTHC giảm nhiều so với quy định; quy trình giải quyết được thường xuyên được cập nhật; hồ sơ giải quyết trước và đúng hạn đạt tỷ lệ cao. Số liệu các nhóm chỉ số đánh giá trên Cổng Dịch vụ công quốc gia được cải thiện, như: “Mức độ hài lòng của người dân” đạt tỷ lệ cao (vào cuối năm 2022). Đây là minh chứng cho thấy sự nỗ lực, quyết tâm của ủy ban nhân dân xã An Tiến trong chỉ đạo thực hiện công tác cải cách hành chính gắn với chuyển đổi số nhằm phục vụ người dân, doanh nghiệp ngày một tốt hơn theo hướng hiện đại, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.
Để đạt được những kết quả trên, xã An Tiến đã quyết liệt chỉ đạo đẩy mạnh CCHC gắn với chuyển đổi số, đề cao trách nhiệm người đứng đầu, tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, tác phong, lề lối làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; xây dựng và phát triển chính quyền số, chuyển đổi số; cải thiện môi trường đầu tư, sản xuất, kinh doanh, tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn xã. Đầu năm 2023, UBND xã đã ban hành Kế hoạch số 14/QĐ-UBND ngày 13/01/2023 Cải cách hành chính nhà nước xã An Tiến năm 2023, Kế hoạch số 47/KH-UBND ngày 16/3/2023 về công tác chuyển đổi số năm 2023. Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số và cải cách hành chính hằng năm.
Theo đó, các cơ quan, đơn vị, địa phương đã tập trung rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa các thành phần hồ sơ, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính (TTHC); đẩy mạnh phân cấp giải quyết TTHC; tăng cường số hóa hồ sơ, giấy tờ, thực hiện CĐS trong quy trình làm việc; cải tiến quy trình để đổi mới phương thức, lề lối làm việc, tăng năng suất lao động; chú trọng nâng cao hiệu quả sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán trực tuyến nhất là đối với các dịch vụ công thiết yếu.
9 tháng đầu năm 2023, toàn xã đã tiến hành số hóa bản giấy kết quả giải quyết TTHC còn hiệu lực (chủ yếu lĩnh vực Hộ tịch và Lĩnh vực Nội vụ: Công tác khen thưởng). Chất lượng dịch vụ công trực tuyến ngày càng được nâng cao rõ rệt. Hiện hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của xã đã cung cấp 252 dịch vụ công, trong đó có 7 dịch vụ mức độ 3 (chiếm tỷ lệ 2,77%) và 27 dịch vụ mức độ 4 (10,7%); Tổng số hồ sơ tiếp nhận trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính một cửa điện tử của xã là 908 hồ sơ, trong đó tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến đạt 96,6%, tăng 4,7 lần so với cùng kỳ năm 2022. Hồ sơ thanh toán trực tuyến trong tháng 9 đã tăng rõ rệt so với đầu năm 2023, đạt trên 13%. Hiện tại, cán bộ, công chức tại bộ phận một cửa tất cả đã có chữ ký số cá nhân. Hồ sơ trực tuyến đã được ký số tiếp nhận và trả kết quả trên 20%. Văn bản đi tại cơ quan đã được lãnh đạo thực hiện ký số đạt trên 94%.
Tuy nhiên, 9 tháng đầu năm 2023, công tác CCHC gắn với chuyển đổi số tại xã vẫn còn một số những hạn chế như: Tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến là người trung tuổi và người già vẫn rất cần có sự trợ giúp của công chức chuyên môn về việc nộp hồ sơ trực tuyến và thanh toán trực tuyến tại Bộ phận một cửa. Thói quen người dân sử dụng tiền mặt trong thanh toán hồ sơ vẫn còn cao. Để kịp thời khắc phục những hạn chế trên, tiếp tục thay đổi cách làm việc theo hướng hiện đại mà chuyển đổi số mang lại và nâng cao nhận thức của người dân; chất lượng, hiệu quả công tác CCHC gắn với CĐS của xã đến cuối năm 2023 và các năm tiếp theo. Cần tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời các văn bản chỉ đạo của Trung ương, Thành phố và Huyện, Xã về công tác CĐS. Trong đó, tập trung đẩy mạnh CCHC gắn với chuyển đổi số, trọng tâm là cắt giảm TTHC, nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến, tăng mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp, lấy người dân, doanh nghiệp là chủ thể, trung tâm để phục vụ. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả. Ưu tiên phát triển nguồn nhân lực phục vụ chuyển đổi số. Chỉ đạo và thực hiện tốt Đề án thanh toán trực tuyến không dùng tiền mặt.
Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ trọng tâm chuyển đổi số nhằm nâng cao công tác cải cách hành chính hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, nâng cao đạo đức, văn hóa công vụ của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Xử lý triệt để, kịp thời những đề xuất, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng không giải quyết, không trả lời hoặc giải quyết kéo dài không đúng quy định, hồ sơ quá hạn, đặc biệt là những kiến nghị, đề xuất tại các cuộc đối thoại với người dân, doanh nghiệp.
Tiếp tục rà soát, cập nhật kịp thời các văn bản pháp luật, văn bản hướng dẫn triển khai, đẩy mạnh ứng dụng CNTT, phát triển chính quyền số, chuyển đổi số và đảm bảo an toàn thông tin mạng trên địa bàn xã.
Đa dạng hóa cách thức truyền thông trên đài truyền thanh, trang facbook xã và cổng thông tin điện tử của xã, đảm bảo 100% cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân được tiếp cận các thông tin về CĐS, đặc biệt là những hiệu quả tích cực mà CĐS mang lại, những cách thức mà người dân có thể đồng hành cùng với cơ quan hành chính nhà nước trong việc nâng cao hiệu quả công tác CĐS trong CCHC như: sử dụng dịch vụ công trực tuyến, dịch vụ thanh toán trực tuyến, tham gia góp ý thông qua các kênh mà cơ quan nhà nước lấy ý kiến của nhân dân về xây dựng chính sách…
Để chuyển đổi số thành công thì mỗi người dân phải trở thành công dân số, biết cài đặt và sử dụng các ứng dụng, nền tảng, tiện ích số. Vì vậy, tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động của các Tổ công nghệ số cộng đồng để kịp thời hướng dẫn, phổ cập kỹ năng số cho người dân thực hiện chuyển đổi số, thực hiện giải quyết thủ tục hành chính theo hình thức trực tuyến. Cần tháo gỡ ngay những rào cản “ngại thay đổi” về thói quen, hành vi trên môi trường số; thực hiện chuyển đổi số gắn liền với cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh cung cấp và nâng cao hiệu quả sử dụng dịch vụ công trực tuyến và thanh toán trực tuyến, đổi mới cách thức làm việc của các cơ quan nhà nước theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp. Tất cả hướng tới một mục tiêu chung "Phục vụ người dân, doanh nghiệp ngày càng tốt hơn". Có như vậy mới huy động sự tham gia đóng góp tích cực của người dân vào tiến trình chuyển đổi số, góp phần đẩy mạnh CCHC, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển./.

Hình ảnh tổ công nghệ số cộng đồng hướng dẫn công dân nhập hồ sơ
trên môi trường điện tử tại BP một cửa xã
Một số hình ảnh Tổ công nghệ số cộng đồng xã An Tiến
hướng dẫn người dân kích hoạt định danh điện tử
NT: Hoàng Thị Hằng - Công chức VP-TK xã An Tiến